1. Ateş – hayati bir unsur 1.1 Isı ve Işık Ateş ışık sağlar. Ateş ısı sağlar. Ateş olmasaydı birçok lezzetli yemek olmazdı. Su, hava ve toprağın yanı sıra hayatımızın önemli unsurlarından biri de ateştir. Uzun zamandır insanoğlu ateşi kendisi için kullanır. Fakat onu kontrol altında tutmalıdır çünkü ateş kolayca can ve yaşam için tehlikeli olabilir. 1.2 İlk ateş Ateş, insanoğlunun yüz binlerce yıllık tarihinin çoğunluğunda çok önemli bir rol oynamıştır. İnsanoğlu ilk önce doğal ateşi kullanmasını öğrenmiştir, örnek: şimşek çarpması sonrası yanan bir ağaç veya bir volkan patlamasından sonra oluşan orman yangını. İnsanlar ateşi kontrol etmesini başardıklarında, bu onları ısıtmaya, ışık kaynağı olmaya veya yiyecek hazırlamaya yaramıştır. Hatta daha sonrasında ateşi el ile üretmeyi öğrendiler: Bir çakmak taşı demir içeren bir taşa vurulunca kıvılcımlar oluşur. Bu kıvılcımlar ateşleyici malzemeyi, genelde çimen veya yosunu, ateşle tutuşturur. Ateş burgusu kullanıldığında ısı üretmek için sürtünme kullanılır: Yumuşak tahta bir çubuk ellerin arasında sert bir tahta parçası üzerinde çevrilirse, çubuğun ucunu kızgınlaştıracak kadar ısı oluşur. 1.3 Ateşin kullanm – o zaman ve bugün Meşaleler ve çam ağacı parçaları şövalye kalelerinin kubbelerini aydınlatmıştır. Balmumundan mumlar veya iç yağından lambalar ve kandiller bu yapılara ışık sağlardı. Daha sonra sıcak hava balonları, buharlı lokomotifler veya buharlı gemiler ateşin gücüyle ilerlemişlerdir. Aynı zamanda el sanatları ve sanayide ateş kullanılır. Ateş tabi ki ev ortamında da önemli rol oynar. Çini sobalar odaları ısıtırdı. Yemekler ve temizlik suyu ocakta ısıtılırdı. Eskiden ütüler ısının yardımı ile çamaşırları düzgünleştirmek için kızgın kömür ile doldurulurdu. Bugünlerde açık ateşte yiyecek hazırlamak özel bir yaşantıdır! En iyi lezzeti açık havada yapılan ızgara verir! 2. Ateş tehlikelidir 2.1 Alev Alevler, yüksek ısıda yanıcı maddelerden oluşan gazların gözle görülebilir şekilde yanmasıdır. Isı alevlerin içinde tümden değişik olarak dağılır. Bir mum alevinin üç tane ısı bölgesi vardır: Alevin nerdeyse ışık yaymayan alt bölümü buhar bölgesidir: burası yaklaşık 300 derece santigrat olur. Burada sıvı mum gaz halindedir. Parlakça yanan kızgın bölgede karbon partiküller yaklaşık 600 derece santigratta kızgınlaşır. İnce ve zayıf ışık salan alev fitili yanma bölgesi olarak tanımlanır. Burada ısı 1100 derece santigrata ulaşır. Bir mumun alevi nasıl oluşur? Ateşleme ısısını, örneğin yanan bir kibrit sağlar. Isıdan dolayı mumun balmumu erir. Sıvı balmumu fitilin üstünde yükselir, gaz haline gelir ve parlak ateş olarak yanar. Şimdi alevin üstüne yanmaya dayanıklı bir bardak kapatacağız. Ne olacak acaba? Hava tükenir, alev söner. Oksijen olmadan ateş yanamaz. Aklınızda bulundurun: Ateş, yanmak için üç şeye ihtiyaç duyar: İlk önce: yanabilen bir maddeye ikincisi: yeterince ısıya üçüncüsü: oksijene 2.3 Yangın çıkınca ne yapmalı? Çok uzun zamandır ateş hep insanların bedenini, canını ve varlıklarını tehdit etmiştir. Genelde bir dikkatsizlik her şeyin alevler içinde yanmasına yeter. Bundan sonra sadece itfaiye kurtarılabilecek ne varsa kurtarabilir. Odadan sadece kısa bir süre için ayrılsanız bile, yanan tüm mumlar söndürülmelidir. Çoğu zaman, ütü gibi elektrikli cihazlar kullanılmadığında unutulup kapatılmazlar. Duman ve ateş oluşursa hemen fişi çekip bir örtü ile alevleri boğmak gerekir. Aklınızda bulunsun: Ateş ve elektrikli aletleri başında bulunmadan bırakmayın! Ateşi söndürmek için ateş üçgenini tahrip etmek gerekir: Ateşin yanar maddesini uzaklaştırınca o yakabilecek takviye bulamaz ve söner. Alevi, mesela bir örtü veya köpük ile boğarsak, onu ihtiyaç duyduğu oksijenden yoksun bırakmış oluruz: ateş söner. Ateşi soğutursak, mesela su ile, onun ısı enerjisini azaltmış oluruz. Maddeler ateşleme ısısı altındaki ortamda yanamaz. 2.4 Acil durumlarda doğru davranışlar Ateşi artık kendiniz söndüremiyor hale geldiyseniz, aşağıdakileri yapmalısınız: Yangının olduğu odadan çıkın ve camları, kapıları kapatın. 112’yi arayıp hemen itfaiyeyi çağırın. Çabucak dışarı çıkıp kendinizi emniyete alın! Yangında asansörü sakın kullanmayın, hep merdivenleri kullanın. Bir acil durum bildirecekseniz, şu beş önemli noktaya dikkat edin! Kim bildiriyor? İsminizi ve telefon numaranızı tam olarak bildirin. Ne oldu? Kısaca acil durumu açıklayın. Nerede oldu? Şehrin bölgesini, sokağı ve evin numarasını bildirin. Kaç tane yaralı var? Yaralı sayısı ve yaralanma dereceleri hakkında bilgi verin. Görüşmeyi hemen sonlandırmayın! İşlem merkezinin sorularını bekleyin. 3. İtfaiyenin müdahalesi 3.1 Yangınla savaşmak İtfaiyenin temel görevi yangın söndürmektir. Fakat bir itfaiye müdahalesi durumunda tam olarak ne olur? Bir binada yangın çıkmışsa, şayet yangın alarmı varsa, alarm sistemi hemen tepki gösterir: duyulmaması mümkün olmayan sinyal sesleri çıkarır! Binada bulunan herkes binayı hemen terk etmelidir. İtfaiye çağrılmalıdır. Acil arama ile kurtarma yönlendirme bölümü ilgilenir. Orijinal-ses: YÖNLENDİRME BÖLÜMÜ: „Acil arama“ ARAYAN: „Evet, alo hemen gelin...“ YÖNLENDİRME BÖLÜMÜ: „Evet, nerde oturuyorsunuz?... Tamam, Augsburg’da ve hangi sokakta yaşıyorsunuz?“ YÖNLENDİRME BÖLÜMÜ: „ve orada Haunstetter sokağında yangın var.?“ Bilgisayar saniyeler içinde bir müdahale önerisini hesaplar. Müdahale merkezindeki itfaiyeci gereken müdahale güçlerini alarma geçirir. Orijinal-ses YÖNLENDİRME BÖLÜMÜ: „Yangın 3 Haunstetter Sok. 25. evden duman çıkıyor, yangın istasyonu 1- ELD’nin LF 16/, yangın istasyonu 2’den yangın aracı.“ Yangın istasyonunun itfaiyecileri 24 saat boyunca müdahaleye hazır olarak bulunurlar. Saniyeler içinde donatılmış olarak itfaiye aracına binerler. Müdahale takımı mavi ışıkları yanarak ve sirenler çalarak gideceği yere ulaşır. Acil arama sonrası sadece en fazla 90 saniye geçmiştir. Müdahale bölgesine ulaşınca ilk önce konum doğru şekilde değerlendirilmeli ve sonra müdahale planı belirlenmelidir. Bu durumda herkesin kendi görevi vardır. Müdahale takımının üyeleri solunumu koruyan cihazlarla yanan eve girerler. Duman altı olmuş odalarda insanlar ararlar ve alevlere karşı savaşırlar. Dışarıya çıkarılıp kurtarılan yaralılar orada hemen tedavi altına alınırlar ve saniyeler içinde söndürme suyu için hortumlar bağlanır. Şehirler ve belediyelerde su elde etmek için en yakın yangın musluğuna yolu gösteren özel işaret levhaları vardır. Su takımı yangın musluğunu çalıştırır ve hortum hattını söndürme aracındaki merkezkaç pompasına bağlar. Hortum ekibi hortumları yangın alanına doğru konumlandırır ve dağıtıcıyı yerleştirir. Yerleşim olan bölgeler dışında söndürme suyu yakında olan bir göl veya nehirden pompalanmalıdır. Yangın söndüğünde bütün hortum hatları sökülür ve araçlara yeniden amaçlarına uygun bir şekilde yerleştirilir. 3.2 İtfaiyenin görevleri İlk Alman mesleki itfaiye örgütü 1851 yıllında Berlin’de kurulmuştur. Bunlar o zamanlar sadece yangına karşı müdahale için çağrılırlardı. Bugünlerde sadece yangına müdahale ile uğraşmıyorlar. Aynı zamanda ağır kazalarda ve çevre felaketlerinde de çağrılırlar. İtfaiyenin sloganı: „Kurtarmak – Söndürmek – Enkazdan Çıkartmak– Korumak“ Hayat kurtarmak itfaiyenin öncelikli görevidir. Mahalde ilk yardım önlemleri bir çok insanı ölmekten kurtarır. Ateş söndürmek itfaiyenin en eski görevidir. Aynı zamanda, enkazdan insanları ve cisimleri çıkartmak da itfaiyenin görevidir. Trafik kazalarından sonra arabanın içinde sıkışmış kalmış insanları çıkartmak için itfaiye bazen bir araba enkazını tümden keserek açmalıdır. Neticede itfaiye korumada bulunabilir. Çevrecilik bu konumda ön plandadır. İtfaiye örneğin sızan zehirli maddelerin suları kirletmesini veya yeraltı sularına ulaşmasını önler. İtfaiyenin faaliyet alanı geniştir — çalışma ortamı çeşitlilik doludur! 4. İtfaiyedeki ziyaret 4.1 Müdahaleye her zaman hazır! İtfaiye 24 saat boyunca müdahaleye hazırdır, yani sabah saat 7.30’dan bir gün sonrası saat 7.30’a kadar. Nöbet değişiminde çalışanların hazır bulunup bulunmadığı kontrol edilir. Şu anda herhangi bir müdahale olmasa da itfaiyecilerin canı hiçbir zaman sıkılmaz. Orijinal-ses: Biz 7.30’da itfaiye görevimize başlarız, burada itfaiye holünde buluşuruz ve araçlarımızı teslim alırız – sonrasında bütün itfaiye ekibi yaklaşık bir buçuk saat için buluşup her seferinde bir idman yaparız, bunun sebebi işimize hâkim olabilmek ve zinde kalabilmektir. Müdahale esnasında işlevselliklerine yüzde 100 güvenebilmek için araçlar ve donatıları dikkatle bakım görmelidir. Örneğin yangın söndürücüler ve uyarı ışıkları kesinlikle eksik olmamalıdır. Komple bir söndürme vagonu en az üç tane araçtan oluşur: iki tane söndürme aracı ve bir döner merdiven. Söndürme vagonunda tabi ki en önemli şeyler hortumlardır. İtfaiye hortumları tekstil veya sentetik lif dokudan oluşurlar. Bu hortumları gerektiğinde birbirleri ile birleştirmek için, her bir uçlarında bağlantı parçaları vardır. Aynı zamanda ekibin donatıları da yüzde 100 işlevsel olmadır. Örneğin oksijen maskeleri düzenli olarak temizlenmeli ve tamir edilmelidir. Sonra sızdırmazlık testi yapılır. Aynen onlar gibi oksijen tüpleri de dikkatlice bakım altına alınır. Bakım çalışmalarının yanı sıra, bu programda görev için spor ve meslek eğitimi ön sıralarda yer alır. Her müdahale sonrasında iş giysileri yıkanmalıdır! Böyle bir iş günü insanın karnını acıktırır! Bundan dolayı her bir itfaiye istasyonunda beraberce yemek pişirilip yenir. 4.2 Donatılar Her itfaiyecinin kişisel bir korunma donatısı vardır. Temel donatı, miğfer, ateşe karşı korunma giysisi, eldiven ve botları kapsar. Miğfer hafif alüminyumdan yapılmıştır. Korunma eldivenleri ateşe dayanıklı malzemedendir ve aşırı ısılara karşı korur. Korunma ayakkabıları, çelik başlıklı ve yağa dayanıklı, kaymaz tabanlı botlardır. Korunma giysisi ateşe dayanıklı malzemedendir ve yansıtıcı parlak şeritleri vardır. İtfaiyecinin kemeri temel donatıyı tamamlar. Acil durumlarda itfaiyeci kendisini ve başkalarını yüksek yerlerden yangın ipi ile sarkıtmak için onu kullanabilir. Aynı zamanda emniyet kemerine genel maksat kullanım amaçlı bir balta da bağlıdır. Kimyasallara karşı korunma giysisi özel donatı sayılır. Bu su ve hava geçiren plastikten kombinezon, yakıcı asitlerden ve diğer kimyasallara, pek çok maddeye karşı korur. Gümüş renkli ısıya karşı korunma giysisi, özel korunma giysilerine dâhildir. İtfaiyeci bu giysinin altında oksijen maskesi ve tüpünü taşır. Isıya karşı korunma giysisi alüminyum ile kaplıdır ve siperliklerde ısıya dayanıklı cam vardır. 5. Genç itfaiyeciler örgütü 5.1 Söndürme egzersizi En azından 10 yaşındaysan ve yetişkin itfaiyecilerin gündelik olarak ne yaptığını öğrenmek istiyorsan, o zaman genç itfaiyeciler örgütüne katılabilirsin! Genç itfaiyeciler örgütü, gönüllü itfaiyeye aittir ve genç itfaiyecilerin yetişkinler gibi korunma başlıklı görev üniformaları vardır. Çok sayıda egzersizlerle erkekler ve kızlar söndürme görevine hazırlanırlar. Burada yardımseverlik, tarafsızlık ve sorumluluk sahibi olmak en önemli koşuldur. İlk önce her bir pratik egzersiz tam olarak görüşülür. Bundan sonra hortumlar yayılıp, yerleştirilebilir. Fakat dikkat: hortumu dağıtıcıya bağlamak her seferinde hemen kolayca olmayabilir. Ağır olan hortumlar çifter olarak egzersiz alanına taşınır. Ve sonra: Orijinal-ses: „İlk hortum suyu marş!“ Şayet tüm hortumlar doğru bağlandıysa söndürme müdahalesi egzersizi başlayabilir. Bu esnada çifte ekipler hortumu nasıl doğru, sıkıca tutulacağını ve suyun nasıl yönlendirileceğini öğrenirler. 5.2 Eğitim Kız orijinal-ses: Ben bir buçuk yıldır genç itfaiyeci örgütündeyim, yarım yıl sonra görevim bitecek ve gelmemin sebebi benim bunu çok küçük yaştan beri bilmem. Bunun sebebi ise, benim babam itfaiye ile çok sık yola çıkar, ben bundan çok hoşlanıyorum ve biz buluşup egzersiz yapıyoruz. Yani, vagonda lazım olanların hepsini ve müdahalelerin yapıldığı yerde lazım olan her şeyi. Eğitimci orijinal-ses: Ben 14 yıldır bu gençler için eğitim veriyorum ve kendim de gençler grubunda başladım; burada gençlerin bilgileri kontrol edilir ve 2 yıl süren eğitimleri sonunda gençler başarı sınavına katılıp söndürme vagonlarına alınırlar. Bundan sonra eğitim iki yıl daha devam eder ve 18 yaşında gençler gerçek itfaiyeci olurlar. Eğitmenlerin, gençler grubu üzerinde her zaman dikkatli ve inceleyici bir gözetimi vardır. Ama yine de, vahşi bir su savaşına göz yumarlar. Neticede genç itfaiyeciler örgütünde eğlenceye ve arkadaşlığa çok değer verilir.