Produktionsmechaniker/-in Textil

1. Arayışta N: “Tekrar görüştüğümüze çok sevindim. Son kez okulda buluştuk, biraz da sohbet ettik. Okulunuz nasıl gidiyor?” J: “Çok iyi.” N: “Güzel, dersleriniz nasıl? Siyaset mesela?” J: “Siyaset, yani, notum üç.” N: “Peki, güçlü yanlarınız nerede?” J: “Matematik, fizik, kimya.” N: “Çok güzel. Bunlarla neler yapacağınızı hiç düşündünüz mü?” J: “Evet düşündüm, belki teknik bir şey, yani teknik dala doğru.” Mekanik N: “İyi. Hobileriniz ne?” J: “Bos zamanımda babamla Golf’umuzu güçlendiriyoruz ve kendim skuterimi gözden geçiriyorum.” Araba teknisyeni eğitime ilgi çok yoğun olduğundan dolayı, Jürgen yerel meslek danışmanından farklı iş alanları hakkında bilgi alıyor. Tekniğe ilgi, mekanik anlayışı ve motorik beceri tekstil alanında teknik meslekler için ideal koşullar. Bu alanda acilen genç çalışanlar aranmaktadır. Meslek danışmanı Jürgen’e imalat teknisyen tekstil mesleğini tanıtıyor: İmalat makinelerin ince ayarları yapılır, tesisinde makinelerin kontrolünü, bakımını ve tamirini yapar. Ve malzeme akışını organize eder ve ürünlerin kalitesini kontrol eder. Bu size uyar mi? J: “Evet, kesin.” N: “Tamam, sizin için burada bir broşürüm var: Tekstil sektöründe imalat teknisyeni. Bunu size simdi vermek istiyorum.” J: “Teşekkür ederim.” N: “Buyurun, bir bakın buna.” J: “Evet, bunu kesin yapacağım.” N: “Eğer uygun buluyorsanız, size bir staj yeri arayacağız. Stajın avantajı şunlar: firmayı, mesleği ve çalışanları tanımış olursunuz.” Ondan sonra da olumlu bir yanıt geliyorsa ve „evet bunu istiyorum“ diyorsanız, size bir meslek eğitim yeri ararız. Bu size uyar mi? J: “Evet, kesinlikle.” N: “Tamam, çok iyi. Bugünlük bu kadar, devamını bakarız o zaman.” 2. İlk adımlar 2.1 İşyeri Jürgen, Brenner şirketinin eğitim yönetmeninde staj için başvuruda bulunuyor. İlk önce şirket hangi ürünleri ürüttüğünü öğreniyor – bunlar genelde gömlek ve bluz kumaşları, iş giyim ve yatak takım kumaşları. İpliğin imalatından hazır dokusuna kadar kaliteli ürünlerin imalatı mümkündür. İkisi şimdi dokumacılıktalar. Burada yüzlerce kurulması, kontrol edilmesi, bakılması ve tamir edilecek olan doku makineleri bulunuyor. Bu işlemler imalat teknisyeni tekstil – uzmanlık alanı dokumacılık – tarafından yapılır. Bu işlemler tabii ki bilgisayar olmadan olmuyor artık. Tesis bir kere kurulduktan sonra artık kendiliğinden çalışıyor – az kalsa, çünkü bir iplik hatası her zaman oluşabilir. Meslek eğitim müdürü iyi ki şu anda iş başında. Böylece bunun gibi küçük teknik bir sorunun nasıl çözüldüğünü Jürgen’e gösterebiliyor. Ve makine hemen yine çalışıyor. Son olarak bitiş kontrolüne gidiyorlar. Buradaki bayanların uyanık gözlerinden ve hassas elerinden hiç bir hata kaçmaz. 2.2 Şartlar Bay Rümmeler: ”Biz her yıl iplikhanede, dokumacılıkta ve donatmada, imalat teknisyeni tekstil yetiştiriyoruz. Ana koşulu Hauptschule mezuniyeti. İlk başta meslek öğrencilerine firmada kullandığımız malzemeleri gösteriyoruz. Meslek öğrenciler erkenden kumaşları ördüğümüz makineleri tanıyorlar. Burada uzman meslektaşlar ve meslek eğiticiler tarafından görevleri gösteriliyor. Meslek eğitim sürecisinde serbest bir çalışma bekliyoruz, ama sonuçları sürekli kontrol ediyoruz. Uyanıklığınız ve sabırınız mutlaka gereklidir çünkü aynı zamanda birçok makineleri gözetliyorsunuz. Makinelerin kurulmasında ve bakımında çeşitli görevler yerine götürülmeli. Buna yüksek konsantrasyon gerekli ve emniyet koşullarına dikkatli uymak lazım. Sonuç olarak çok iddialı bir meslek. İşe alırken dikkat ettiğimiz noktalar: teknik anlayış, belli bir serbest çalışma ve güvenilirlik.” 2.3 Meslek portresi Doku fabrikalarımızdaki tam ve yari otomatik imalat tesisleri, imalat teknisyenleri tarafından kuruluyor. Bunları çalıştır, kontrol ederler, bakımı yaparlar ve tamir ederler. Ama çoğu zaman doku makinelerimizi kurmakla meşgulsünüz. Çünkü her yeni sipariş için makineleri yeniden kurmak lazım. Yönlendirme ve ayarlama panosundan işlem parametreleri ayarlanıyor: çalışma hızı, çekim gücü ve iplik germesi. Kumaş desenin verilerini veri tabanımızdan alıyorsunuz. Tesisin ayarlarını kontrol etmek için, imalat teknisyenlerimiz makineleri denemeye alıyorlar. Eğer sonuç verilen kriterlere uymuyorsa, ayarları düzeltmek lazım. Eğer makine bir kere duruyorsa, imalat teknisyenimiz hemen yerinde. çoğu sefer sadece bir zincir veya iplik kopuğu – ve bu hemen düzeltilir. İmalatımızın bu kadar başarılı olmasını, imalat teknisyenlerimize borçluyuz. Ayni zamanda, iyi kalitenin devamını sağlamak ve üretimin sorunsuz çalışması onların sorumluluğu altında – öğlen, gece vardiyalarında ve hafta sonunda da. 2.4 Hak ve sorumluluklar Meslek eğitim kontratında göz önünde bulundurulması gereken konular var. Öncelikle ilgili kişilerin isimleri. Burada şirket ile müdür eğitimcinin ismi ve buraya da senin ismin yazılıyor. Sonra tabii ki meslek: İmalat Teknisyeni Tekstil. Meslek eğitim süreci 3 sene – deneme süresi 4 ay. Maaş, günlük iş saatleri ve tatil günleri toplu iş sözleşmesine bağlıdır. Ve en son imzalar. Dolayısıyla birkaç sorumluluklarınız da var – ve bunlar kontratın detay yazılarında yazılıdır. Meslek eğitiminizin amacına ulaşabilmek için, beceri ve de bilgi edinmeniz gerekiyor: …devamlı olarak meslek okuluna gitmek …teslim edilen aletlere dikkatli davranmak …ve eğitimcilerinizin talimatlarına uymalısınız. Eğer kontratta anlamadığınız konular olursa, imzalamadan önce tekrar sormaktan çekinmeyin. 3. İşyerinde meslek eğitimi 3.1 Serbest çalışma Eğitimin ilk günlerinde öğrencilere daha sonra pratik tecrübe kazanacakları bütün bölümler tanıtılır. Burada mesleğin çok yönlülüğü ve makine ve tesislerin yüksek teknik standartları gözükür. Ama yakında burada azimli çalışmak lazım. Usta doku makineyi hazırlandığından sonra, bir deneme yapılır. Meslek öğrencisi inceleme için dokudan bir bant keser. Anca bu da tamam ise, makine tesis yöneticisine teslim ediliyor. Simdi zor bölümüne geçiyoruz: Kumaş eni tekrardan banta koyulması lazım. Buna biraz daha tecrübe gerek. Ama zamanla bu daha hızlı olur. Ustaya göre, ikisi o kadar azımlı çalışmaya devam ederlerse, geleceğe yönelik endişeleri olmaz. İplik tesisinde siparişe göre iplik, makarasına koyuluyor. Ve her zaman işlemler öğrenci tarafından kontrol edilmesi lazım – aynen teorik eğitimde öğrendikleri gibi. En küçük hata anında kendini belli eder ve doku deseni hatalı örülüyor. 3. Günlük yaşam 3.1 Serbest çalışma Hiç bir zaman makine tesisine kulak koruması olmadan gerilmez – bunu ilk günde öğreniyoruz. Doku makineleri günde 24 saat işlemde. Durmamaları için, düzenli tel tozundan temizlenmeleri gerek ve bilyeli rulman ve vitesler iyicene yağlanmalı. Eğitimin ilk yarısında gençler tesisleri yeni materyallerle işlek halde tutmak için becerileri öğreniyor. Adım adım doku makinelerin nasıl çalıştığını ve nelere dikkat edilmesi gerektiğini öğreniyorlar. Daniel şimdiden kaliteden ve imalatın kesintisiz olmasından sorumlu. Makine durduğunda hemen ustayı çağırır. Örülen doku sürekli kontrol ediliyor ve örnek ile karşılaştırılır. Bu kadar çok makinede Daniel her zaman doğru ayarları ve doğru renkte yeterince iplik hazır bulunduğunu kontrol etmeli. 3.2 Meslek eğitimde günlük yaşam Daha sonra makineleri doğru ayarlayabilmek için öğrenciler ilk önce örülen dokularda neye önem verildiğini öğrenmelidir. Bunu ışıklı masadaki doku kontrolünde öğreniyorlar. Burada doku, verilen örnek ile karşılaştırılır ve el ve göz ile kontrol edilir. İplik sayacı ile Daniel iplik sıklığı kontrol eder. Eğer doku örneğe uymuyorsa, ustaya haber verir. Hatayı o bulmalıdır. Ama çoğu zaman her şey yolunda – ve bunu formda not eder. Sonunda doku makinelerine geliyoruz ve ikisi somun anahtarı ile de çalışabileceklerini gösterebiliyorlar. Sınavda hazır olmaları için, usta onlara bütün püf noktaları gösterir. 3.3 İşyerleri arasında ortak meslek eğitimi GATEX’in anlamı Gemeinschaftsausbildungsstätte Textil. 29 yıl önce yedi tekstil şirketi tarafından kuruldu. Şirketlerin çoğu iyicene uzmanlaştı ve geniş kapsamlı bir eğitimi artık sunamıyorlar. Bu göreve GATEX üstlendi. Geniş kapsamlı eğitimimizden dolayı imalat teknisyenlerimiz tekstil sanayin tüm alanlarında çalışabilir: iplikhanelerde, dokumacılıklarda ve örgüde. Mallar ve makineler farklı olsa da, işlemler sonuçta ayni. Eğitimcilerimiz bildiklerini burada modern makinelerde aktaran tecrübeli mühendis ve teknisyendir. Eğitimimiz işyerinde verilen eğitime faydalı bir bütünleme, çünkü öğrenciler orada tek bir alanı tanıyorlar. Bizde makinenin hazırlanmasını nasıl belgelendirildiğini öğreniyorlar. Bu şekilde serbest düşünmeyi ve davranmayı destekliyoruz ve alıştırıyoruz. Bu germe makinesidir. Bantlar arka taraftan giriyor ve germe aletinde geriliyor. Altılı gerilme ve iki kat güçlenmemiz var. Ardından bant ibriğe koyulup, örgü makineye götürülüyor. İstenen iplik kalınlığına yani iplik numarasına varmak için, çember örme makinesinde ilk önce dişli kutusu değiştirilmeli. Bunun için detaylı hazırlanma talimatı ve ayarlama kuralları olur. Makine ayarlandığından ve çalıştırıldığından sonra iplik örülür. Bunda el çabukluğu ve çok huzur gerekli. Sorun su ki, eğer ben yavaş davranıyorsam, hemen dolanıyor. Demek ki daha hızlı çalışmam lazım. Is yerinde örmek otomatik olacak. Ama eğitimde gençler bunu elden yapmaları lazım. 4. Okulda meslek eğitimi 4.1 Meslek okulunda günlük yaşam Bu meslek okulunda ders birkaç haftalık bloklarda veriliyor. Dersin tasarımı öğrencilerin serbest ve sorumlu düşüncesini, planlanması ve davranışını destekler. Yaz 2005’den beri tekstil alanında diğer meslek alanlarda olduğu gibi, teorik dersleri tek tek vermek yerine öğrenim sektörlerinde veriyoruz. Mesela öğrenim sektörü 3: „çizgi sekli tekstil nesnelerin yapımı“. 14 farklı öğrenim sektörü vardır: İlk eğitim yılında: İmalat prosedürleri tekstil ürünlerine uydurmak Tekstil elyaf dokuları kullanmak çizgi sekli tekstil nesnelerin yapımı Tekstil yüzeylerin üretimi İmalat prosedürleri denetlemesi İkinci eğitim yılında: Tekstil ürünlerin aynisini yapmak Tekstil ürünleri hazırlanma prosedürlerinde kullanmak makine öğeleri için malzeme hazırlamak makine ve tesislerin bakimi Müşteri isteğine göre tekstilleri sarifleştirmek Üçüncü eğitim yılında: makine ve tesisleri hazırlamak makine ve tesisleri korumak Modifiye edilmiş tekstilleri kullanmak ve Müşteri siparişlerini gerçekleştirmek ve kalite korunan önlemleri icra etmek Bunu kim cevap olarak ifade edebilir? Bu yüzde 12.6 demektir? Kumaş, zincir ipliğinden yüzde 12.6 daha kısa. 4.2 Sınavlar Meslek eğitimin durumunu tespit etmek için, ikinci eğitim yılın sonunda bir ara sınav yapılır. Bitirme sınavı, bir pratik ve bir teorik bölümden oluşur. Pratik sınavda öğrenci bir görevi hazırlatır, uygulanır ve takviye eder. Teorik sınav ise bu bölümleri kapsar: Yapım tekniği Makine ve tesis tekniği Ve İktisat ve sosyal bilimler Basarisiz sınavlar 2 kez tekrar edilebilir. Genç ve azimli öğrenciler son derece kalifiye olur, hızlı şekilde sorumluluk taşıyan görevlere üstlenir ve is hayatında yükselme imkanlarına sahip olur. Bu çok ilginçti. Bu meslek sanki çok yönlü. Daha sonra bu meslekte çalışmayı düşünebilirim.